Bibliotheken hebben een grote wens om jongeren als vrijwilliger in te kunnen zetten om verbinding met de doelgroep te kunnen maken. In het najaar van 2021 bracht Probiblio een themarapportage uit over jongeren als vrijwilliger in de bibliotheek. Aan de hand van literatuuronderzoek, een online enquête uitgezet onder bibliotheken, één op één interviews met jongeren en gesprekken met een externe partij en een bibliotheek, is Probiblio op zoek gegaan naar het antwoord op de vraag: wat motiveert jongeren om vrijwilligerswerk bij de bibliotheek te doen?
Voor deze rapportage is ook Marjolein geïnterviewd. We spraken over wie jongeren van nu zijn, hoe zij de bibliotheek zien en naar vrijwilligerswerk kijken. Wat zijn behoeften/wensen van jongeren in het kader van vrijwilligerswerk bij de bibliotheek? Hoe kan de bibliotheek jongeren benaderen en motiveren voor vrijwilligerswerk in de bibliotheek?
Wie zijn deze jongeren?
We hebben te maken met een nieuwe generatie jongeren: generatie Z, geboren tussen 1995 en 2012. Ze zijn op zoek naar waarde en authenticiteit, willen graag bijdragen en meedenken, zijn digitaal volledig connected en zoeken een flexibele aansluiting op hun opleiding of studie.
Wat hebben jongeren in de bibliotheek te zoeken?
Tot de leeftijd van 18 jaar word veel gebruik gemaakt van het gratis jeugdlidmaatschap: meer dan de helft van bibliotheekleden zijn jeugdleden. Na de 18 jaar loopt het aantal lidmaatschappen flink terug. Van de 10 jongeren maken er 3 weleens gebruik van de bibliotheek en dan met name om te studeren of te chillen. Verder blijkt dat het imago van de bibliotheek verouderd is- “saai” en “stoffig”- en dat jongeren vooral bekend zijn met de uitleenfunctie, wat minder interessant wordt gevonden. Jongeren zijn zich nog niet bewust van de uitgebreide dienstverlening die de bibliotheek biedt of dat je er vrijwilligerswerk kunt doen.
Het onderzoek laat zien dat een groot deel van de bibliotheken al jongeren inzetten of van plan zijn deze in te zettenals vrijwilliger. Tot nu toe gaat het om een beperkt aantal jongeren. Slechts een klein deel van de bibliotheken heeft flexibele inzet van jongeren opgenomen in het beleid. Inzet van jongeren blijkt lastig omdat het moeilijk is om jongeren te bereiken en als je ze vindt is de beschikbaarheid vaak kort of onvoorspelbaar. Begeleiding van jonge vrijwilligers kan meer tijd vragen. Wat werkt, volgens de bibliotheken, is te zorgen voor een aantrekkelijke omgeving en programmering waarin samen met andere jongeren gewerkt kan worden. Mee kunnen denken en ruimte voor eigen inbreng worden zeer gewaardeerd door jongeren: samen voor jongeren, door jongeren.
Wat zijn behoeften/wensen van jongeren?
Jongeren willen graag duidelijkheid over hun bijdrage en wat er tegenover vrijwilligerswerk staat. Voor vrijwilligerswerk kijken ze niet zozeer gericht naar de bibliotheek maar is het vooral belangrijk wat ze er kunnen doen en of hen dat aanspreekt. Hun motivatie hangt samen met waar ze op dat moment in hun leven mee bezig zijn. Om jongeren te kunnen vinden helpt het om jongeren persoonlijk en via de juiste digitale kanalen aan te spreken.
In de publicatie vind je ook tips over het bereiken en betrekken van jongeren die zeer de moeite waard zijn om te raadplegen. We zetten er een paar op een rijtje:
- Laat jongeren zien wat er in de bibliotheek te doen is. Het aanbod is vaak niet bekend
- Zorg voor aanbod speciaal gericht op jongeren
- Vertel een helder verhaal over de bibliotheek en het vrijwilligerswerk: wat kun je doen en waarom zien wij jou als een hele mooie aanwinst?
- Sluit aan bij de betrokkenheid van jongeren en betrek jongeren bij hoe jullie samenwerken
- Maak het aanbod van vrijwilligerswerk en wat het oplevert concreet
- Zet vol in op persoonlijk contact met jongeren en toon je interesse
Nieuwsgierig naar de hele publicatie? Bekijk hem hier!