Jongerenparticipatie is in veel organisaties niet meer weg te denken. Om te weten of dat wat je doet of maakt aansluit bij de jongeren voor wie je het doet, moet je weten wat er speelt bij jongeren. Je moet met hen in gesprek. Wie jongeren wil betrekken, moet alleen wel weten hoe je dat doet. Jongerenparticipatie gaat verder dan het voorleggen van je plannen aan jongeren en hen om goedkeuring vragen. Jongerenparticipatie gaat, als je het jongeren vraagt, om het samenwerken met jongeren. Vanuit nieuwsgierigheid en met de intentie om met hun inbreng verder te gaan.
Ik krijg vaak de vraag hoe je jongeren toch betrekt of vraagt om hun mening. Niet opvallend, want daar staat Young Inspiration voor :-). Wat mij alleen opvalt is dat de vraag vaak is waar je jongeren vindt om mee te praten of hoe je jongeren toch serieus laat meedenken. Hoe goed die vragen ook zijn, het gaat voorbij aan iets wat eerst nog veel belangrijker is: de bedoeling van participatie. Waarom wil je jongeren hierbij betrekken? Is dit wel interessant voor jongeren? Wat hebben zij eraan? Bij welke jongeren past je vraag? Pas als je de bedoeling scherp hebt, kun je de aanpak kiezen die goed past.
Het gaat er voor mij niet om dat je mij vraagt, maar dat je er ook iets mee doet. Janne, 16 jaar
Onlangs organiseerde ik samen met de gemeente Maassluis een bijeenkomst met jongeren over cultuur in de gemeente. Op papier is er in Maassluis best wat aan cultuur te beleven voor jongeren, maar hoe zien jongeren dit zelf? Om te weten of je aanbod succesvol is, kun je het natuurlijk het beste aan de doelgroep zelf vragen. Precies dit was de bedoeling van het project. We wilden jongeren betrekken. We wilden met jongeren uit de gemeente aan de slag en bij hen ideeën ophalen om jongeren, actief dan wel passief, meer betrokken te krijgen bij cultuur in Maassluis. Vanuit de bedoeling, bepaalden we hoe we dit het beste konden doen.
Het idee om dit samen met en op een middelbare school te organiseren was snel geboren. Daar vind je immers jongeren uit de gemeente. We werkten samen met de cultuurklas van de school. Deze leerlingen hebben veel affiniteit met het thema cultuur en op deze manier was de bijeenkomst heel mooi in lijn met waar zij het over hadden in hun lessen: cultuur, maar dan dichtbij huis, in hun eigen gemeente. Dit maakt het logisch in hun ogen dat hen iets gevraagd wordt over juist dit onderwerp. De keuze voor deze leerlingen betekent niet dat je het ook niet aan andere jongeren moet voorleggen, maar dat was niet de bedoeling in dit project. Wederom: sta goed stil bij wat je wilt bereiken.
De jongeren ging in zeven groepen in verschillende rondes aan de slag met hun ideeën. Van een brainstorm, tot een concrete uitwerking van het, in hun ogen, allerbeste idee. Van een fiets-in bioscoop tot een legale graffitiplek en en workshops over kunst en muziek georganiseerd voor en door jongeren. Samen met jongeren werkten we op hun school aan realiseerbare ideeën waar de gemeente Maassluis ook écht mee aan de slag kan. Natuurlijk niet alleen, maar samen mét de jongeren. En met de gemeente en vertegenwoordigers van organisaties uit de gemeente die allemaal iets met cultuur doen in de gemeente, maar jongeren dolgraag meer in huis hebben.
Marjolein had een op jongeren afgestemd programma opgesteld dat leidde tot ruim twee uur brainstormen, luisteren, ideeën opperen, overleggen, noteren maar ook schrappen en commitment verkrijgen voor het beste idee.\
Ruud Mank, beleidsadviseur gemeente Maassluis
Na een democratische stemronde kon worden toegezegd dat in ieder geval twee ideeën samen met de jongeren zullen worden uitgewerkt. De jongeren werden direct uitgenodigd op het gemeentehuis om hun ideeën verder uit te werken. Daarop benadrukte ik dat het de volgende keer ook een idee is om weer op school af te spreken. Overleg met de jongeren wat hen uitkomt en hoe zij het willen. Jongeren betrekken doe je niet alleen door hen uit te nodigen, maar door naar hen toe te gaan op plekken waar ze toch al zijn: een van de voorwaarde van jongerenparticipatie. En bij alles wat je doet vraag je je telkens af: hoe sluit ik zo goed mogelijk aan bij jongeren en werk ik het beste met hen samen? Bij je bedoeling dus.
We haalden in dit project ideeën op en vroegen jongeren om commitment om verder mee te denken en betrokken te blijven. De gemeente Maassluis werkt nu verder met een aantal jongeren samen de ideeën uit. Deze vorm van jongerenparticipatie werkten hier en voor deze leerlingen. Wil jij ook jongeren betrekken, bedenk dan goed hoe je dat doet en wat je bedoeling is. Ben je alleen nieuwsgierig en wil je de mening van jongeren peilen over een bestaand plan? Welke jongeren wil je vragen en hoe zorg je voor die goede vragen? Vanuit je bedoeling kies je een aanpak die werkt, en niet andersom.
Starten bij de bedoeling is belangrijk als je van jongerenparticipatie een succes wilt maken. Ik schreef een abc’tje over jongerenparticipatie, met 26 voorwaarden om jongeren écht te betrekken. Nieuwsgierig? Bekijk hier hoe je aan het boekje kunt komen.